Cilt 3 Sayı 2 | Ekim 2023

ABONMAN SİGORTA SÖZLEŞMELERİNİN TTK M. 1408 HÜKMÜ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Abonman sigorta sözleşmeleri, sigortalanan menfaatin sözleşmenin akdedilmesi anında henüz mevcut olmadığı sözleşmelerdir. Bu sözleşmeler, uygulamadaki ihtiyaca göre sıklıkla akdedilmekte olan sözleşmelerdir. Bu ihtiyaç doğrultusunda sigorta konusu menfaat somutlaştığında sigorta ettirenin yapacağı bildirimle sigorta himayesi ortaya çıkmaktadır. Sigorta himayesinin sonradan somutlaşan menfaate göre geçerli olması Türk Ticaret Kanunu’ndaki bazı kurallarla uyumlu değildir. TTK m. 1408 hükmü, sigorta konusu menfaatin sözleşmenin başlangıcında mevcut olmamasını geçersizliğe bağlamıştır. Fakat, abonman sigorta sözleşmelerinde de sigorta konusu menfaat sözleşmenin akdedilmesi anında yoktur. Bu durum, abonman sigorta sözleşmelerinin Türk Ticaret Kanunu’nun getirdiği ilkeler doğrultusunda geçerli olarak akdedilemeyeceği düşüncesini yaratmaktadır. Abonman sigorta sözleşmeleri ise uygulamada sıklıkla akdedilmekte, bu sözleşmelerden kaynaklanan uyuşmazlıklar da yargı kararlarına konu olmaktadır.
Abonman sigorta sözleşmeleriyle ilgili bu çelişki, öğretide de dikkat çekmiştir. Bu konuyla ilgili yapılan çalışmalarda ortak nokta, abonman sigorta sözleşmelerinin bir düzenlemeye kavuşturulması gerektiği yönündedir. Bunun dışında, konuyu ele alan yazarların kısmen örtüşen ve bazı hususlarda da birbirini dışlamayan farklı çözümler getirdiği görülmektedir. Bu çalışmada, öğretideki görüşler ve yargı kararlarına da temas etmek suretiyle bir değerlendirme yapılacak ve konuya dair bir çözüm önerisi sunulacaktır.

Sigorta, abonman sigorta sözleşmesi, menfaat, menfaat yokluğu, hükümsüzlük.